درمان سندروم پاتلوفمورال ناشی از فاکتور‌های روانی با نواربندی زانو

سندروم پاتلافمورال(PFPS) علت احتمالی درد جلوی زانو است که بدون اینکه هیچگونه تغییری همچون زاویه Q یا آسیب جدی در ناحیه غضروف بوجود آورد ،عمدتا زنان جوان را مبتلا می‌سازد. پیشرفت سندروم پاتلافمورال به چند فاکتور همراه با اختلالات کارکردی در ناحیه پاها بستگی دارد. مطالعات بیومکانیکی حرکت نامناسب کشکک زانو و انحراف زانو به سمت داخل در بیماران مبتلا به این سندروم( عدم تقارن عملی) را توصیف کرد‌ه‌اند. عواملی که سبب انحراف زانو به سمت داخل می‌شوند می‌توانند عضلات دور کننده باسن یا حرکت پشت پا به سمت خارج را با انحراف کف پا به سمت خارج کاهش دهند. سندروم پاتلافمورال با عدم تعادل عضلات واستوس مدیالیس( عضلات اشکی پا) واستوس لاترالیس(عضله بیرونی چهار سر ران)، کشیدگی عضلات پشت ران یا کشیدگی نوار ایلیوتیبیال نیز مرتبط است. شواهدی دال براستفاده از زانوبند و ارتز پا نیز موجود است.

سندروم پاتلافمورال چیست:

احتمال ابتلا به درد جلوی زانو بسیار زیاد است. میزان ابتلای زنان به این عارضه تقریبا دو برابر مردان است. عوامل مؤثر در ایجاد این عارضه متعدد هستند. این عوامل عبارتند از استفاده بی‌رویه از اندام‌‌های بازکننده( التهاب تاندون،التهاب تاندون داخلی)، ناپایداری غضروف، آسیب غضروفی و استخوانی-غضروفی. سندروم پاتلافمورال علت معمول درد جلوی زانو است که بدون اینکه هیچگونه تغییر ساختاری همچون زاویه Q یا تغییرات پاتولوژیکی مهم در غضروف مفسلی بوجود آورد ، اساسا زنان جوان را مبتلا می‌سازد. بنابراین سندروم پاتلافمورال از روش تشخیص حذفی شناخته می‌شود. صدای مفاصل و عیب‌های کارکردی از دیگر علائم مرتبط هستند. علائم بروز این سندروم بسیاری از ورزشکاران را مجبور به کاهش فعالیت‌های ورزشی خود کرد. برخی محققان بر این باور هستند که سندروم پاتلافمورال در نهایت منجر به بروز آرتروز می‌شود. روند بروز این سندروم به عوامل مختلفی همچون اختلالات کارکردی اندام‌های تحتانی درگیر بستگی دارد

علت سندروم پاتلافمورال:

 وارد کردن فشار زیاد به مفصل پاتلافمورال(برای مثال؛ آموزش با فشار زیاد) می‌تواند اصلی ترین علت ابتلا به این سندروم باشد.وارد ساختن فشار زیاد به همراه انحراف دینامیک زانو به سمت داخل و جابجاییکشکک زانو می‌توانند سبب استفاده بیش از حد از مفصل پاتلافمورال شوند. این فشار  وارده می‌تواند سبب بروز درد جلوی زانو شود. درد جلوی زانو می‌تواند سیکل ناخوشایندی باشد. درد جلوی زانو باعث کاهش فعالیت ماهیچه ‌های پاها می‌شود.

عوامل فیزیولوژیکی دخیل در سندروم پاتلافمورال:

اهمیت عوامل فیزیولوژیکی در پیشرفت سندروم پاتلافمورال را نباید نادیده گرفت. احساس درد و عملکرد نادرست زانو در برخی از بیماران که مدت‌های زیادی است به این بیماری مبتلا هستند می‌توانند با عوامل فیزیولوژیکی مرتبط باشند.بیماران مبتلا به سندروم پاتلافمورال بیش از افراد سالم به افسردگی و بیماری ‌های روحی دچار می‌شوند. تجربه احساس درد در بیماران مبتلا به سندروم پاتلافمورال و دیگر بیماران درگیر با درد‌های مزمن در بسیاری جهات مشابه است. در برخی موارد بروز یک بیماری ثانویه می‌تواند سبب تشدید مشکلات زانو شود. این مسئله در ورزشکاران جوانی که دیگر قادر به رسیدن به خواسته‌های خود نیستند به وضوح دیده می‌شود. مشکلات زانو به عنوان علت رکود یا عملکرد ضعیف آنها شناخته می‌شود.

علائم سندروم پاتلافمورال:

علائم اصلی سندروم پاتلافمورال عبارتند از :

• درد: در ناحیه جلوی زانو و اطراف و پشت کشکک زانو درد احساس می‌شود.گاهی اوقات میزان درد بسیار شدید می‌شود و حرکت‌های روزانه از جمله بالا و پایین رفتن از پله ‌ها آن را تشدید می‌کند.همچنین گاهی درد خفیفی احساس می‌کنید،برای مثال بعد از نشستن به مدت طولانی زانو زدن یا دولا شدن بسیار دردناک می‌شود. اغلب دویدن اوضاع را بدتر می‌کند، به همین دلیل غالبا در حین ورزش یا بعد از آن این اتفاق می‌افتد.
• صدای مفاصل : تغییرات در سطح غضروف می‌تواند سبب احساس ساییدگی و خراشیدن کشکک زانو شود به گونه ای که شما می‌توانید صدای آن را به هنگام خم کردن زانو یا صاف کردن آن بشنوید صدای مفاصل غالبا بدون درد روی می‌دهد.

تشخیص سندروم پاتلافمورال:

در مراجعه به مطب دکتر زمانی که در خصوص احساس درد در زانو صحبت می‌کنید ، احتمالا پزشک در خصوص چگونگی درد از زمان آغاز تا کنون از شما سؤال می‌کند و اینکه آیا زانوی شما پیشتر آسیبی دیده است یا نه. پزشک در مورد بیماری ‌های دیگری که شاید به آنها مبتلا باشید از جمله دیابت و انواع آلرژی ‌ها و نیز نوع دارو‌هایی که مصرف می‌کنید از شما سؤالاتی خواهد پرسید. سپس با معاینه ظاهری زانو جراحت را مورد بررسی قرار می‌دهد. کشکک زانو به راحتی قابل لمس و رؤیت است به همین دلیل پزشک می‌تواند میزان درد و حساسیت به درد را به سرعت با حرکت دادن کشکک بررسی کند و نیز همراهی کشکک را به هنگام باز و بسته کردن پا مورد ارزیابی قرار می‌دهد. بعد از این معاینه مختصر، پزشک می‌تواند تشخیص دهد که آیا احساس ناراحتی در ناحیه زانو به دلیل سندروم پاتلافمورال است یا به سبب دیگر مشکلات زانو.

در صورتی که برای تشخیص به معاینه دقیقتری نیاز باشد پزشک از تست‌های زیر استفاده می‌کند:

• اشعه ایکس : می‌توان از زوایای مختلف عکس گرفت تا بتوان مشخص کرد که چه زمانی کشکک جابجا می‌شود.
• ام آر آی : روشی مؤثر است که برای بررسی علت احساس ( به خاطر مشکلات استخوان،غضروف و یا ماهیچه)درد به کار می‌رود.نتایج ام آر آی معمولا بعد از 2 روز اعلام می‌شوند.
• آرتروسکوپی : یا درون بینی مفصل روشی است که طی آن پزشک دوربین بسیار کوچکی را وارد زانوی شما می‌کند تا بتواند اطلاعات دقیقتری از مشکل زانوی شما به دست آورد.این روش بصورت سرپایی و بدون احساس درد انجام می‌شود

درمان سندروم پاتلافمورال:

 هدف نواربندی  به روش قدیمی‌تعیین جابجایی کشکک از طریق چسباندن نوار چسب بر روی پوست است. نوار چسب باید نیرویی هدایت شده در داخل زانو اعمال کند تا مانع حرکت کشکک به سمت پهلو‌ها شود. یک نوار هدایت شده قادر به تصحیح حرکت کشکک به سمت پهلو و راستای کشکک می‌باشد. مطالعات بالینی این یافته ‌ها را تأیید می‌کنندو نشان دادند که نوار‌های هدایت شده سنتی تأثیر مثبتی بر علائم سندروم پاتلافمورال دارند. دارونما‌ها، تأثیرات پوست حساس یا خودپذیر تأثیرات این نوار سودمند را افزایش می‌دهند.این تأثیرات تقریبا تنها نیمی‌از کاهش درد ناشی از استفاده از نوار هدایت شده را سبب می‌شوند. تأثیر مثبت نوار بر درد و عملکرد کشکک احتمالا تأثیر هم‌افزایی(سینرژیک) نوار و فیزیوتراپی را توضیح می‌دهد.استفاده همزمان از نوار بازدارنده و تمرینات فیزیوتراپی سودمندتر از بکارگیری نوار به تنهایی است

زانو بند‌ها

زانوبند‌ها ابزار‌های بدون چسبی هستند که با وارد کردن نیروی هدایت شده از خارج مانع جابجایی جانبی کشکک می‌شوند. زانوبندی که نیرویی هدایت شده را بر کشکک وارد کند می‌تواند حرکت جانبی و راستای کشکک  را در زنان مبتلا به سندروم پاتلافمورال نسبت به بانداژ بیشتر کاهش دهند. بکار گیری زانوبند تأثیر مثبتی بر میزان درد،عملکرد(امتیاز کوآلا) و زاویه تطابق پاتلافمورال دارد.

اورتز پا :

حرکت کف پا به سمت خارج و تغییر شکل پا به سمت خارج می‌توانند سبب چرخش داخلی و نیز انحراف پا به سمت خارج شوند.بنابراین کف پاها و اورتز پا گزینه ای درمانی برای تصحیح عدم تقارن هستند.

درمان دارویی

تا کنون شواهد چندانی در مورد تأثیرگذاری دارو‌های ضد التهاب غیر استروئیدی برای کاهش درد شدید داخلی زانو در بیماران مبتلا به سندروم پاتلافمورال مشاهده نشده است.

توانبخشی جسمی

فیزیوتراپی فراگیرترین درمان مطالعه شده برای بیماران مبتلا به سندروم پاتلافمورال است. نتایج مثبت بویژه با تمرینات کششی فعال ،اسکات، کارسنجی ‌ها،تمرینات مربوط به ماهیچه چهار سر ران، بالابردن پاها،پرس پا،تمرینات بالا و پایین رفتن تأیید شده اند.این تمرینات بر عضلات باسن،استقامت باسن،ماهیچه ‌های چهار سر،ماهیچه ‌های پشت ران و نوار ایلیوتیبیال تأثیر می‌گذارند.

درمان از طریق جراحی:

در مواردی که درمان سنتی درد را کاهش ندهد، عمل جراحی توصیه می‌شودکه شامل آرتروسکوپی( درون بینی مفصل ) و تنظیم مجدد می‌شود.

• آرتروسکوپی : جراحی آرتروسکوپی تحت شرایط استریل در اتاق عمل و با بیهوشی عمومی‌یا نخاعی صورت می‌گیرد.جراح دو برش کوچک در اطراف زانو ایجاد می‌کند.آرتروسکوپ که یک میله باریک است که یک دوربین کوپک در انتهای آن قرار دارد از داخل یکی از برش‌ها وارد زانو می‌شود تا مفصل زانو را بررسی کند.دوربین متصل به آرتروسکوپ تصویری از مفصل را بر روی مانیتور به نمایش می‌گذارد. یک مایع استریل به داخل زانو پمپاژ می‌شود تا زانو را منبسط کند و دید واضح و فضایی برای جراح ایجاد کند تا به کار خود بپردازد. با توجه به تصاویر دریافتی از آرتروسکوپ به عنوان راهنما،جراح ناهنجاری را جستجو می‌کند. ابزار‌های کوچک جراحی از داخل برش‌های دیگر وارد می‌شوند تا جراح با کمک آنها قطعات آسیب دیده غضروف کشکک را بردارد.
• تنظیم مجدد : اگر کشکک جابجا شده باشد، برای جایگذاری کشکک اقدام می‌شود. روند جایگذاری، کشکک زانو را به محل اصلی خود بازمی‌گرداند و فشار غیر عادی وارده بر غضروف و ساختار‌های نگهدارنده اطراف ناحیه جلوی زانو را کاهش می‌دهد. یک شکاف بزرگتر در ناحیه جلوی زانو ایجاد می‌شود تا این کار صورت گیرد.با در نظر گرفتن موقعیت شما ، رتیناکولای جانبی آزاد می‌شود. در این فرآیند رباط‌های کشیده شده در سمت بیرونی زانو آزاد می‌شوند،بنابراین به کشکک اجازه می‌دهد که کاملا در شیار رانی قرار گیرد. همچنین ممکن است جراح تاندون‌های داخلی یا تاندون‌های بخش مورد درمان زانو را منبسط کند تا عضلات چهار سر ران در جای خود قرار گیرند.

پیشگیری از سندروم پاتلافمورال

برای پیشگیری از ابتلا به سندروم پاتلافمورال در سطوح نرمتر، در هفته کمتر از 10 درصد مسافتی که ورزش می‌کنید را افزایش دهید و به تدریج آن را افزایش دهید. به یک مغازه ابزار ورزشی مراجعه کنید تا مطمئن شوید که کفشی مناسب با پاهای خود وفعالیتتان میپوشید.همچنین تقویت عضلات چهار سر ران مسیر حرکت کشکک زانو را بهبود می‌بخشد و همچنین کشیدن عضلات پشت ران و ساق‌ها از تکیه بیش از حد به بخش داخلی پاها جلوگیری می‌کند.این حرکت‌ها را بصورت روتین در برنامه خود قرار دهید تا از ابتلا به زانوی دوندگان ممانعت ورزید

کشیدن عضلات پشت ران

در مقابل یک صندلی ، نیمکت ،پله بلند بایستید و پاشنه پای چپ خود را بر روی صندلی قرار دهید. پشت خود را صاف کنید و از ناحیه باسن به سمت جلو متمایل شوید تا در پشت پاها احساس کشیدگی کنید.30 تا 60 ثانیه در همان حالت بمانید، سپس پا را عوض کنید و تکرار کنید.برای هر پا 2 یا 3 بار این کار را انجام دهید.

بالابردن مستقیم پا

دراز بکشید و زانوی چپ خود را خم کنید و پای چپ خود را بر روی زمین قرار دهید(30-60 درجه)، زانو را تقریبا صاف نگهدارید با خمیدگی بسیار کم.10 بار این حرکت را تکرار کنید،پارا عوض کنید و این حرکت را تکرار کنید تا ست تکمیل شود. 10 ست برای هر پا این حرکت را تکرار کنید

" کپی فقط با ذکر منبع و لینک بلامانع است."