درمان درد و خستگی بعلت فیبرومیالژی یا سندرم درد اسکلتی-عضلانی مزمن
فیبرومیالژیا یک اختلال است که با درد عضلانی اسکلتی گسترده با خستگی، خواب، مشکلات حافظه و خلق و خو همراه است. محققان بر این باورند که فیبرومیالژیا احساسات درد را با اثر گذاشتن بر روشی که مغز سیگنالهای مغز را پردازش میکند منبسط میکند. علائم گاهی اوقات پس از یک ضربه فیزیکی، جراحی، عفونت و یا استرس روانی قابل توجه شروع میشوند. در موارد دیگر، علائم به تدریج در طول زمان بدون هیچ رویدادی تکی ایجاد کننده، روی هم انباشته میشوند.
زنان نسبت به مردان بیشتر در معرض ابتلا به فیبرومیالژیا هستند. بسیاری از افراد مبتلا به فیبرومیالژیا همچنین دارای سردردهای تنشی، اختلال مفصل گيجگاهی فکی (TMJ)، سندرم روده تحریک پذیر، اضطراب و افسردگی هستند. در حالی که هیچ علاجی برای فیبرومیالژیا وجود ندارد، انواع داروهای خوراکی و تزریقی میتوانند به کنترل علائم کمک کنند. ورزش، آرامش و اقدامات کاهش استرس همچنین ممکن است کمک کنند.
شود. اگر چه درمانی برای فیبرومیالژیا وجود ندارد، فیزیوتراپی، تزریق دارو و تغییر سبک زندگی میتواند به بیمار مبتلا به فیبرومیالژیا کمک کند. دکتر محمد پیریایی در کلینیک درد ماهان انواع تزریقها مانند تزریق PRP تزریقات نقطه ماشهای یا تریگر پوینت و پرولوتراپی برای تسکین و بهبود دردهای عضلانی ناشی از فیبرومیالژیا به بیماران ارائه میشود. برای جهت رزرو نوبت و مشاوره با متخصصین ما درکلینیک درد ماهان می توانید با شمارههای 02188866619 و 02188866629 و 02188866639 تماس حاصل فرمایید.
دلایل فیبرومیالژیا
پزشکان نمی دانند که چه چیزی منجر به فیبرومیالژیا می شود، اما به احتمال زیاد شامل عوامل مختلفی است که با هم کار می کنند. این عوامل عبارتند از:
• ژنتیک: از آنجا که فیبرومیالژیا ارثی است، ممکن است جهش های ژنتیکی خاصی وجود داشته باشد که ممکن است شما را بیشتر در معرض ابتلا به این اختلال قرار دهد.
• عفونتها : به نظر می رسد بعضی از بیماریها منجر به فیبرومیالژیا می شوند یا آن را تشدید می کنند.
• آسیب فیزیکی یا عاطفی: گاهی اوقات فیبرومیالژیا ممکن است ناشی از یک آسیب جسمی مانند یک تصادف با اتومبیل باشد. استرس روانی نیز ممکن است باعث ایجاد این عارضه شود.
آیا خستگی مفرط نشانه فیبرومیالژیا است؟
علائم فیبرومیالژیا عبارتند از:
• درد گسترده: درد مرتبط با فیبرومیالژیا اغلب به عنوان یک درد مبهم دائمی توصیف می شود که حداقل سه ماه طول کشیده است. برای گسترده در نظر گرفتن درد، باید در هر دو طرف بدن و بالا و پایین کمر شما رخ دهد.
• خستگی: افرادی که مبتلا به فیبرومیالژیا هستند اغلب خسته بیدار می شوند، حتی اگر خوابیدن مدت زیادی طول کشیده باشد. خواب اغلب با درد مختل میشود و بسیاری از بیماران مبتلا به فیبرومیالژیا دارای اختلالات خواب دیگر مانند سندرم پاهای بی قرار و آپنه خواب هستند.
• مشکلات شناختی: یک علامت که به طور معمول با عنوان fibro fog نامیده می شود، توانایی تمرکز، توجه و متمرکز شدن روی وظایف ذهنی را معیوب می کند.
چرا این عارضه باعث صدمه می شود؟
محققان معتقدند تحریک عصبی تکرار شده باعث میشود مغز افراد مبتلا به فیبرومیالژیا تغییر کند. این تغییر شامل افزایش غیر طبیعی در سطوح خاصی از مواد شیمیایی در مغز است که درد (فرارسانهای عصبی) را نشان میدهند. علاوه بر این، به نظر میرسد گیرنده های درد مغز نوعی یاد درد را ایجاد کرده و حساستر می شوند، به این معنی که آنها می توانند به سیگنال های درد بیخودی واکنش نشان دهند.
عوامل خطر
عوامل خطر فیبرومیالژیا عبارتند از:
• جنسیت: فیبرومیالژیا در زنان بیشتر از مردان تشخیص داده میشود.
• سابقه فامیلی: در صورتی که نزدیکانتان مبتلا به فیبرومیالژیا هستند، بیشتر احتمال دارد که شما نیز مبتلا به این عارضه شوید.
• اختلالات دیگر: اگر استئوآرتریت، آرتریت روماتوئید یا لوپوس دارید، ممکن است بیشتر متحمل ابتلا به فیبرومیالژیا باشید.
آیا فیبرومیالژیا ارثی است؟
فیبرومیالژیا به طور مستقیم از والدین به فرزندان منتقل نمیشود، اما این اختلال در جمع خانوادهها ظاهر میشود.
احتمال ابتلا به فیبرومیالژیا در خانواده های مبتلا به فیبرومیالژیا چندین برابر بیشتر نسبت به خانواده هایی است که هیچکدام از آنها مبتلا به فیبرومیالژیا نیستند.
در واقع، مطالعات DNA از اعضای خانواده افراد مبتلا به فیبرومیالژیا و سایر سندرمهای درد مزمن، تعدادی از ژنها را پدیدارکردهاند که میتواند به توضیح اینکه چرا این اختلالات در خانوادهها ارثی است، کمک کند.
هر کدام از این ژنها در پاسخ سیستم عصبی شما به درد نقش دارند. برخی از ژنهای مشابه با افسردگی و اضطراب نیز همراه هستند، که ممکن است دلیل آن باشد که چرا برخی از داروهای ضد افسردگی به کاهش علائم فیبرومیالژیا کمک میکنند.
آزمایش های تشخیصی این بیماری کدامند؟
در گذشته، پزشکان 18 نقطه خاص در بدن فرد را بررسی میکردند تا ببینند که چقدر از آنها هنگام کمی فشرده شدن دردناک هستند. دستورالعملهای جدید نیازی به امتحان مرحله حساس ندارند. در عوض، تشخیص فیبرومیالژیا را میتوان در صورتی انجام داد که فرد بیش از سه ماه در معرض درد گسترده قرار داشته باشد و هیچ گونه عارضه پزشکی زمینهای که میتواند درد ایجاد کند نداشته باشد.
آزمایش خون
در حالی که هیچگونه آزمایش آزمایشگاهی برای تأیید تشخیص فیبرومیالژیا وجود ندارد، پزشک شما ممکن است بخواهد عارضههای دیگر را که ممکن است علائم مشابهی داشته باشند، بررسی کند. آزمایشات خون ممکن است شامل موارد زیر باشند:
• شمارش کامل سلولهای خونی
• اندازه گیری میزان سدیمانتاسیون
• آزمایش ضد پروتئینهای حلقوی سیترولینه
• عامل روماتوئید
• آزمایشات عملکرد تیروئید
درمان های موجود برای بیماری فیبرومیالژیا
به طور کلی، درمانهای فیبرومیالژیا شامل هم دارو و هم مراقبت از خود هستند. تاکید بر کاهش علائم و بهبود سلامت عمومی است. هیچ درمان تکی برای تمام علائم کار نمی کند.
داروها
داروها می توانند به کاهش درد فیبرومیالژیا و بهبود خواب کمک کنند. انتخاب های رایج عبارتند از:
• تسکین دهندههای درد: داروهای ضد درد بدون نسخه مانند استامینوفن (Tylenol، و بقیه)، ایبوپروفن (Advil، Motrin IB، و بقیه) یا ناپروکسن سدیم (Aleve، others) ممکن است مفید باشند. پزشک شما ممکن است یک داروی ضد درد مانند ترامادول (Ultram) تجویز کند. مواد مخدر توصیه نمی شوند، زیرا آنها میتوانند به وابستگی منجر شوند و حتی ممکن است درد را در طول زمان بدتر کنند.
• داروهای ضد افسردگی: دولوکستین (Cymbalta) و میلناسیپران (Savella) ممکن است به کاهش درد و خستگی مرتبط با فیبرومیالژیا کمک کنند. پزشک شما ممکن است آمی تریپتیلین یا سیکلوبنزاپرین آرامبخش عضلانی را برای کمک به بهبود خواب تجویز کند.
• داروهای ضد تشنج: داروهای طراحی شده برای درمان صرع اغلب در کاهش نوع خاصی از درد مفید هستند. گاباپنتین (Neurontin) گاهی در کاهش علائم فیبرومیالژیا مفید است، در حالی که پرگابالین (Lyrica) اولین داروی مورد تایید اداره غذا و داروی برای درمان فیبرومیالژیا بود.
پرولوتراپی
از آنجا که فیبرومیالژیا یک اختلال است که همچنان پزشکان را گیج میکند، و بیماران را ناتوان میکند، درد عضلانی گسترده و نقاط ماشهای حساس موضعی، همراه با بی خوابی و خستگی، علائم بسیار رایج این عارضه هستند. پرولوتراپی تزریق محلولهای غیر استروئیدی خاص به نواحی درد و آسیب با قصد تحریک جریان خون و نفوذ بافت سلولی (معمولا در اتصال رباط استخوانی) به ناحیه است، که منجر به ضخیم شدن، سفت شدن و قوی شدن ساختارهای درگیر، کاهش قابل توجه و دائمی درد، استواری مفصل، توقیف تغییرات انحطاطی بیشتر و بهبودی در ظرفیت عملکردی و محدوده حرکت میشود. به عبارت دیگر، پرولوتراپی، توانبخشی یک ساختار بیکفایت توسط تحریک تکثیر سلولهای جدید و ماتریس پشتیبان است.
پلاسمای غنی از پلاکت برای فیبرومیالژیا
آیا فیبرومیالژیا می تواند ناشی از انحطاط سرتاسر بافت باشد؟
شاید. حال، انحطاط بافت میتواند به خاطر دلایل زیادی رخ دهد. یکی از مهمترین موارد داروهایی مانند داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی و مواد مخدر هستند که مانع از پاسخ التهابی و بهبود کامل می شوند. متأسفانه اینها اولین درمانهایی هستند که وقتی پزشکان اصلاح فیبرومیالژیا می شنوند به ذهنشان میآید. اینها ممکن است در کوتاه مدت کمک کنند، اما برای دراز مدت ما نیاز به اصلاح ایمن بافتها داریم.
پلاسمای غنی از پلاکت، چقدر می تواند موثر باشد؟
یک اینکه، پلاسمای غنی از پلاکت (prp) دارای غلظت قابل توجهی از پلاکت ها است که در هنگام فعال شدن، عوامل رشد را آزاد میکند. این عوامل رشد شناخته شده هستند که منجر به تکثیر تنوسیتها، فیبروبلاستها، کندروسیتها، استئوبلاستها و سایر سلولهای غنی از پروتئین می شوند. فیبروبلاست باعث تولید کلاژن میشوند. بنابراین تزریق پی آر پی به هر ناحیه، به تولید طبیعی کلاژن جدید منجر میشود.
تزریقات نقاط ماشهای چه هستند؟
به طور خلاصه، تزریقات نقطه ماشهای، درمانهایی هستند که در ناحیهای از عضلات شما تزریق می شود که باعث میشوند بیشترین درد و فشار ناشی از فیبرومیالژیا (و یا سایر مسائل مربوط به سلامت که به درد و سفتی عضلات مربوط میشوند) را احساس کنید.
این تزریقات در حقیقت نقش مهمی در کمک به بسیاری از افراد بازی می کنند، زیرا آنچه آنها انجام میدهند این است که آنها را در آن مناطق بدن قرار میدهند و همانطور که تزریق داخل می شود، اجازه می دهد عضله شل و انعطاف پذیرتر شود، بنابراین کاهش میزان درد را احساس می کنید و همچنین به شما محدوده حرکتی بیشتری می دهد. داروهایی که در تزریق استفاده می شوند، کورتیکوئید یا بیهوشی هستند، که هر دو به بدن اجازه می دهند که ریلکس باشد.
2 نوع تزریق اصلی نقاط ماشهای وجود دارد، که ممکن است در صورتی که سعی دارید درد و سفتی که ناشی از فیبرومیالژیا را کاهش دهید، ممکن است در نظر بگیرید. یکی از انواع تزریقات به سمت راست نقاط ماشهای هدایت می شود و به دارو اجازه میدهد در آنجا بماند و بلافاصله با آن رابطه برقرار کند. البته این می تواند واقعا دشوار باشد، زیرا لزوما پیدا کردن جایی که نقطه ماشه قرار دارند، آسان نیست.
برای پیدا کردن نقاط، کمی جستجو و ماساژ نیاز است، اما زمان انجام آنها می تواند به درمان موثرتری نسبت به این که فقط به طور قراردادی دارو به بدن شما تزریق شود، منتهی شود. نوع دیگری از تزریق ماشه با استفاده از تصویربرداری به منظور تلاش و کمک به پزشک به منظور پیدا کردن نقاط ماشهای است.
این نوع قطعا دقیقتر است زیرا تصویربرداری دقیقا محل مشکل را به پزشک نشان می دهد، به همین طریق اجازه می دهد که دارو را درست در ناحیه آسیب قرار دهد. در حالی که هر دو روش کار میکنند، نشان داده شده است که تصویربرداری در دراز مدت موثرتر است.
اثرات تزریقات نقاط ماشهای بر فیبرومیالژیا
در بعضی موارد فیبرومیالژیا، درد بسیار شدید است به طوری که افراد باید به دنبال درمانهای جایگزین برای کاهش یا متوقف کردن درد که در معرض آن هستند باشند. یک درمان که اخیرا توجه زیادی را به خود جلب کرده است تزریق نقاط ماشهای است.
سبک زندگی و درمانهای خانگی
مراقبت از خود در مدیریت فیبرومیالژیا حیاتی است.
• کاهش استرس: برنامهای برای جلوگیری یا محدود کردن فعالیت بیش از حد و استرس عاطفی ایجاد کنید. هروز برای ریلکس شدن خودتان زمان بگذارید. این ممکن است به معنی یادگیری چگونگی نه گفتن بدون احساس گناه باشد. اما سعی نکنید که کاملا روال خود را تغییر دهید. افرادی که کار خود را ترک یا رها می کنند، تمام فعالیتهایشان بدتر از کسانی میشود که فعال باقی می مانند. تکنیکهای مدیریت استرس را امتحان کنید، مانند تمرینات تنفس عمیق یا مدیتیشن.
• به اندازه کافی بخوابید: از آنجا که خستگی یکی از ویژگی های اصلی فیبرومیالژیا است، داشتن خواب کافی ضروری است. علاوه بر صرف وقت کافی برای خواب، عادات خواب خوب را تمرین کنید، مانند رفتن به رختخواب و بیدار شدن سر یک ساعت، و محدود کردن چرت زدن در طول روز.
• آهسته پیش بروید: فعالیت خود را در یک سطح هموار و متعادل نگه دارید. اگر در روزهای خوب خیلی فعالیت میکنید، ممکن است روزهای بد بیشتری داشته باشید. میانهروی به معنای انجام فعالیت بیش از حد در روزهای خوب نیست، بلکه به معنای محدود نکردن خود یا انجام فعالیت خیلی کم در روزهایی که علائم ایجاد میشوند است.
• یک سبک زندگی سالم را حفظ کنید: غذاهای سالم بخورید. مصرف کافئین خود را محدود کنید. کاری انجام دهید که هر روز احساس لذت کنید.
طب جایگزین
درمان های مکمل و جایگزین برای کنترل درد و استرس جدید نیستند. بعضی از آنها مانند مدیتیشن و یوگا برای هزاران سال تمرین شدهاند. اما استفاده از آنها در سالهای اخیر محبوبتر شده است، به خصوص در افرادی که بیماریهای مزمن مانند فیبرومیالژیا دارند.
تعدادی از این درمان ها به منظور تسکین استرس و و کاهش درد به طور ایمن، انجام می شوند، و برخی از آنها در مسیر اصلی دارو پذیرفته می شوند. اما بسیاری از اقدامات اثبات نشده باقی می مانند، زیرا به اندازه کافی مورد مطالعه قرار نگرفتهاند.
• طب سوزنی: طب سوزنی یک سیستم پزشکی چینی مبتنی بر بازگرداندن تعادل طبیعی نیروهای زندگی است که با قرار دادن سوزنهای بسیار ریز از طریق پوست به عمقهای مختلف انجام میشود. با توجه به نظریههای غربی طب سوزنی، سوزنها باعث تغییرات در جریان خون و سطوح فرارسان عصبی در مغز و طناب نخاعی میشوند. بعضی از مطالعات نشان میدهند که طب سوزنی به کاهش علائم فیبرومیالژیا کمک میکند، در حالی که دیگر مطالعات هیچگونه مزیتی را نشان نمیدهند.
• ماساژ درمانی: این یکی از قدیمیترین روشهای مراقبت سلامتی است که هنوز هم انجام میشود. این شامل استفاده از تکنیکهای مختلف دستی برای حرکت عضلات بدن و بافت های نرم است. ماساژ میتواند ضربان قلب شما را کاهش دهد، ماهیچههای شما را شل کند، محدوده حرکت در مفصلها را بهبود دهد و باعث افزایش تولید مسکنهای طبیعی بدن شما شود. این اغلب به کاهش استرس و اضطراب کمک می کند.
• یوگا و تای چی. این تمرینات شامل مدیتیشن، حرکات آهسته، تنفس عمیق و ریلکسیشن هستند. هر دو مورد در کنترل علائم فیبرومیالژیا مفید هستند.
درمانهای حرکتی و روانی
انواع درمان های مختلف می توانند به کاهش اثر فیبرومیالژیا بر روی بدن و زندگی شما کمک کنند. مثالها عبارتند از:
• فیزیوتراپی: فیزیوتراپیست میتواند تمریناتی را به شما یاد دهد که قدرت، انعطاف پذیری و استقامت شما را بهبود میبخشد. تمرینات مبتنی بر آب ممکن است به خصوص مفید باشند.
• کار درمانی: یک کار درمانگر میتواند به شما کمک کند که ناحیه کار یا روشی که با آن بتوانید وظایف خاص را انجام دهید تنظیم کنید، که می تواند باعث ایجاد استرس کمتر در بدن شما شود.
• مشاوره: صحبت کردن با مشاور می تواند به تقویت باور به توانایی هایتان کمک کند و به شما استراتژیهایی را برای مقابله با موقعیتهای استرسزا آموزش دهد.
آیا تمرین کردن کمک می کند یا صدمه می زند؟
در حالی که درد و خستگی مرتبط با فیبرومیالژیا ممکن است فعالیت ورزشی و فعالیت های روزانه را دشوار کند، بسیار مهم است که از لحاظ جسمی فعال باشید. تحقیقات بارها نشان دادهاند که تمرین هوازی منظم باعث بهبود درد، عملکرد و کیفیت کلی زندگی می شود.
ورزش درد شما را بدتر نخواهد کرد؟
شما ممکن است از ترس اینکه انجام تمرینات درد شما را بدتر کند، برای تمرین کردن بی میل شوید. اما با کم شروع کردن و آهسته پیش رفتن از بدتر شدن علائم جلوگیری کنید. با 2 دقیقه پیاده روی در روز شروع کنید و به تدریج تا 30 دقیقه دو یا سه بار در هفته پیش بروید.
اینکه آهسته پیش بروید امری مهم است. اگر در روزهای خوب خیلی فعالیت می کنید، ممکن است روزهای بد بیشتری داشته باشید. اگر ورزش باعث می شود درد شما بیش از دو ساعت افزایش یابد، زمان و شدت این تمرین را در دفعه بعد کاهش دهید.