درمان اسپاسم و گرفتگی عضلانی ناشی از کمبود مواد معدنی و کم آبی بدن

با هر حرکتی که شما می‌خواهید انجام دهید، لازم است که عضلات شما منقبض و منبسط شوند تا اندام شمت به حرکت در بیایند. بیماری و یا آسیب می‌تواند موجب شود که هر یک از عضلات بدن دچار تنش شوند و نتوانند به صورت ارادی از حالت انقباض دربیایند. این حالت ممکن است دائمی و یا موقتی باشد. مشکل انقباض و اسپاسم عضلانی می‌تواند با مشکلات دیگری مانند  خشکی و بی حرکتی مفاصل، لرزش و دیگر مشکلات همراه باشد. اسپاسم عضلانی در اغلب موارد بسیار دردناک و مشکل‌ساز است اما در برخی موارد ممکن است برای چند ماه یا چند سال وجود داشته باشد اما خود شخص متوجه آن نباشد.

علل بروز اسپاسم

هرگونه فعالیتی که باعث شود به عضلات فشار بیش از حد وارد شود، منجر به اسپاسم عضلانی دردناک اما موقتی می‌شود. اگر اسپاسم عضلانی یک یا چند روز بعد مجددا تکرار شود و یا به طور مکرر رخ دهد، علت آن می‌تواند یکی از موارد زیر باشد:

• اختلال کلیوی یا انسداد در کلیه و مجاری ادراری
• کم آبی بدن و یا عدم تعادل الکترولیت‌ها در بدن
• گروه گسترده‌ای از داروهای مختلف
• گرمای زیاد، خصوصا در صورتی که در این هوای گرم ورزش کنید.
• انجام فعالیت‌های پرفشار به صورت مکرر
• انجام حرکات و فعالیت‌های شدید که برای شما ناآشنا هستند
• انسداد عروق و باریک شدن راه جریان خون در رگ‌ها که موجب اختلال خونرسانی به عضلات می‌شود.
• دیابت و دیگر بیماری‌های مزمن
• سندرم پاهای بی‌قرار

علائم اسپاسم عضلانی

التهاب و تنش در عضلات می‌تواند علائم بسیار زیادی را ایجاد کند از جمله:

• درد در کمر، گردن، بازوها، مچ دست‌ها، پاها یا هر نقطه دیگری از بدن
• عدم پاسخگویی عضلات به انجام حرکات کششی که معمولا موجب رفع اسپاسم‌های عضلانی خفیف می‌شود.
• انقباضات غیرارادی که موجب پرش دست و پا می‌شود
• احساس گرفتگی در عضلات
• کاهش حرکت پذیری و انعطاف‌پذیری
• گرفتگی عضلات در حین تمرین یا در ساعات شخصی در روز و یا در حین استراحت

عوامل خطر برای بروز اسپاسم عضلانی

بروز مکرر اسپاسم‌های عضلانی می‌تواند نشانه وجود یک بیماری زمینه‌ای باشد. اگر مکررا در حین ورزش دچار گرفتگی عضلانی می‌شوید لازم است که به پزشک مراجعه کنید. بیماری‌هایی که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌شود می‌توانند موجب بروز اسپاسم عضلانی شوند:

درمان‌ها

درمان‌های خانگی

درمان‌های خانگی که می‌توان برای بهتر دردهای ناشی از اسپاسم و گرفتگی عضلات انجام داد عبارتند از:

• استراحت: استراحت کردن برای بهبود اسپاسم عضلانی ضروری است.
• داروها: برای کاهش درد اسپاسم، داروهایی مانند ایبوبروفن تجویز می‌شوند.
• سرما و گرمادرمانی: با تغییر دادن دمای ناحیه‌ای که دچار اسپاسم شده است می‌توانید علائم گرفتگی عضله و همچنین درد را کاهش دهید.

درمان دارویی

• ایمی ترکس (Imitrex) یا سوماتریپتان که دو داروی پرکاربرد در درمان میگرن هستند اما این داروها برای بسیاری مشکلات عضلانی نیز کاربرد دارند و در صورتی که برای مشکلات عضلانی به پزشک مراجعه کنید احتمال آن زیاد است که این دارو برای شما تجویز شود.
• زانا فلکس (Zanaflex) یا تیزانیدین داروی دیگری است که در درمان اسپاسم عضلانی بسیار موثر است. این دارو برای افراد مبتلا به ام اس و ضایعات نخاعی بسیار موثر بوده و معمولا به سرعت، اسپاسم عضلانی را برطرف می‌کند.
• مورتین (Motrin) : مورتین و ایبوبروفن هر دو برای کاهش التهاب که منجر به مشکلات عضلانی می‌شود، به کار می‌روند اما تاثیرات و کاربرد آن‌ها به اسپاسم عضلانی محدود نمی‌شود. معمولا این دارو در ترکیب با داروی دیگری برای درمان اسپاسم عضلانی تجویز می‌شود. توجه داشته باشید که در صورتی که قرار است بیش از یک دارو مصرف کنید باید بسیار احتیاط کنید و تنها در صورتی دو دارو را با هم مصرف کنید که قبل از آن با پزشک خود مشورت کرده باشید.
• رِلافن (Relafen) یا نابومتون یکی از چندین نوع داروی ضدالتهاب غیراستروئیدی است. این دارو معمولا برای درمان آرتروز یا روماتیسم تجویز می‌شود چرا که در کاهش درد این بیماری‌ها بسیار موثر است و می‌تواند التهاب را تا حدود زیادی فروکش کند.
• لیورزال (Lioresal) یا باکلوفن که برای مشکلات متعددی تجویز می‌شود و یکی از آن‌ها اسپاسم عضلانی است که بر اثر فلج مغزی ایجاد شده است. این دارو تنها بعد از معاینات فیزیکی کامل باید تجویز شود. باکلوفن تاثیرات سریع دارد اما برای کنترل اسپاسم‌های عضلانی باید به صورت طولانی مدت مصرف شود.

 درمان با فیزیوتراپی

برای درمان اسپاسم عضلانی در ابتدا باید مشخص شود که علت اصلی و زمینه‌ای بروز اسپاسم چیست و سپس با برطرف کردن علت زمینه‌ای، اسپاسم نیز برطرف می‌شود. یک متخصص فیزیوتراپی می‌تواند با توجه به علت بروز اسپاسم و شرایط عمومی و فیزیکی بدن شما، درمان مناسب برای برطرف کردن اسپاسم را تجویز کند. ممکن است فیزیوتراپیست از شما بخواهد که قبل از انجام ورزش، حرکات کششی ملایم انجام دهید تا از بروز اسپاسم عضلانی جلوگیری کنید. اگر اسپاسم عضلانی بر اثر یک آسیب ایجاد شده است لازم است که این آسیب درمان شود تا از تشکیل گره‌های عضلانی جلوگیری شود. گره‌های عضلانی بسیار دردناک‌تر هستند و درمان آن‌ها نیز مشکل‌تر است.

کایروپراکتیک

بسیاری از افرادی که دچار اسپاسم عضلانی، درد تریگرپوینت و فیبرومیالژیا و درد‌های مشابه می‌شوند، به پزشک کایروپراکتیک مراجعه می‌کنند چرا که روش‌های درمانی کایروپراکتیک در این زمینه‌ها بسیار موثر و مفید هستند. متخصص کایروپراکتیک برخی تمرینات قدرتی و حرکات کششی مناسب را به شما آموزش می‌دهد تا در بین جلسات درمانی انجام دهید. بسیار مهم است که شما این تمرینات را به صورت منظم انجام دهید تا برنامه درمانی خود را تکمیل کنید و اسپاسم عضلانی شما سریع تر برطرف شود.

ماساژ درمانی

در روش ماساژدرمانی در ابتدا بافت‌ها و مفاصل بدن ارزیابی می‌شوند و سپس از بروز اختلالات پیشگیری شده و یا اختلالات موجود درمان می‌شوند. ماساژدرمانی به رفع درد بافتهای نرم، فشار ناشی از کارهای روزمره و آسیب‌های مزمن کمک می‌کند. یکی از بزرگترین مزایای ماساژدرمانی رفع اسپاسم عضلانی است. اسپاسم عضلانی می‌تواند علل مختلفی داشته باشد. یکی از مهمترین علل بروز اسپاسم عضلانی عبارتند از : کم آبی در عضله، خونرسانی نامناسب، عدم انجام حرکات کششی قبل از ورزش، ورزش کردن در هوای بسیار گرم و وارد کردن فشار زیاد به عضله. اسپاسم عضلانی در واقع انقباض غیرارادی عضله است که موجب بروز درد می‌شود. انجام ماساژ به ریلکس کردن عضله کمک می‌کند و بدین ترتیب درد را کاهش می‌دهد.

اولتراسوند تراپی

اولتراسوند یکی از مدالیته‌های درمانی در فیزیوتراپی است که موجب تسریع روند درمان، کاهش درد و کاهش تورم می‌شود. این روش همچنین عملکرد بافت‌های نرم و عضلات را بهبود می‌دهد و بدین ترتیب به رفع اسپاسم عضلانی کمک می‌کند. در روش اولتراسوند تراپی از امواج صوتی برای ایجاد تاثیرات مورد نظر بر روی بافت استفاده می‌شود.

اولتراسوند چگونه تاثیر می‌گذارد

در روش اولتراسوند، امواج صوتی به بافت مورد نظر فرستاده می‌شوند و موجب ارتعاش بافت می‌شوند. ارتعاش بافت دارای چندین مزیت مختلف است:

• با ارتعاش بافت‌ها، گرما ایجاد می‌شود. این گرما در عمق بافت است و نسبت به گرمای سطحی که با کمپرس گرم ایجاد می‌شود مزیت بسیار بیشتری دارد. این گرما موجب شل شدن عضله و رباط‌ها می‌شود و دامنه حرکتی مفصل را افزایش می‌دهد.  با افزایش گرما، جریان خون نیز افزایش پیدا می‌کند  و در نتیجه اکسیژن  و مواد مغذی بیشتری به بافت‌ها رسیده و بافت‌ها سریع تر درمان می‌شوند.
• ارتعاش بافت، تاثیر مستقیمی بر بازکردن گره‌های ایجاد شده در بافت و رفع چسبندگی و همچنین نقاط تریگر پوینت، بافت فیبروزی و رسوبات کلسیمی دارد.
• ارتعاش همچنین موجب تحریک بافت برای بازسازی و تکثیر سلولی می‌شود و در نتیجه ترمیم بافت سرعت می‌گیرد.

اوزون تراپی

اوزون تراپی یک روش درمانی ابتدایی است. در این روش از گاز اوزون برای درمان بسیاری از بیماری‌ها و آسیب‌ها استفاده می‌شود؛ از بیرون‌زدگی دیسک گرفته تا آسم و گرفتگی عضلانی. اوزون دارای خواص ضدالتهابی و ضد درد است. این روش کم تهاجمی است و البته موجب متعادل شدن سیستم ایمنی بدن نیز می‌شود. گاز اوزون موجب مرگ ویروس‌ها و باکتری‌ها می‌شود و از سوی دیگر تاثیرات ضد درد بسیار چشمگیری دارد. این روش در درمان بسیاری از بیماری‌ها از جمله خستگی مزمن و شرایط بعد از عمل جراحی تاثیرات مثبت دارد. تأثیرگذاری این روش بین ۶۰ تا ۸۰ درصد تخمین زده شده است. برای رسیدن به بهترین نتایج ، بسیار مهم است که علت مشکل یا بیماری به درستی تشخیص داده شده باشد و عکسبرداری ام آر آی یا سی تی اسکن انجام شده باشد. این روش درمانی هیچ محدودیت یا تداخلات درمانی خاصی ندارد. این روش به ندرت موجب بروز عوارض می‌شود . اوزون تراپی همچنین می‌تواند برای رفع درد مفاصل نیز بسیار موثر باشد و به این منظور ۲ تا ۵ میلی‌لیتر از مخلوط حاوی اوزون در مفصل تزریق می‌شود. این مخلوط را می‌توان برای درمان تاندنیت و اسپاسم عضلانی در عضلات و تاندون‌ها تزریق کرد.

اوزونتراپی چگونه تاثیر می‌گذارد؟

به عنوان یک قانون کلی، اوزون درمانی به عنوان یک درمان مکمل در کنار سایر روش‌ها درمانی استاندارد به کار می‌رود. ترکیب مخصوصی که حاوی گاز اوزون است در شرایط کاملا استریل و تحت بیحسی موضعی و همچنین با کمک تصاویر اشعه ایکس که به طور همزمان پخش می‌شوند، دقیقا در ناحیه مورد نظر تزریق می‌شود.

بیماری‌هایی که با اوزون تراپی درمان می‌شوند

برخی از بیماری‌هایی که اوزون تراپی در درمان آن‌ها موثر است عبارتند از:

• اسپاسم یا گرفتگی عضلات
• اختلالات گردش خون
• بیماری‌های چشم
• تومور‌ها (سرطان)
• عفونت قارچی و ضایعات عفونی پوست
• زخم‌های عفونی
• بیماری‌های روده مانند پروکتیت و کولیت

پیشگیری از گرفتگی عضلات

راه حل مشخص و منفردی برای پیشگیری از بروز اسپاسم عضلانی وجود ندارد. اما مربیان و فیزیوتراپیستهای حرفه‌ای برای پیشگیری از بروز اسپاسم عضلانی برخی توصیه‌ها را دارند: